Dream big or go home

In de hoek van de meetingroom legt de ondergaande zon een film van oranje over de iconische raket van Kuifje. De creatieve hoogvlieger. Aan de overkant van de tafel, Jürgen Ingels. Hij katapulteert het ene bedrijf na het andere naar de stratosfeer. De topondernemer en durfkapitalist verzamelt ruimtevaartmemorabilia. Zijn collectie maakt in 2022 deel uit van de interactieve expo ‘SPACE – The Human Quest’ waarvan hij zelf de bezieler is. Het grenzeloze heelal weerspiegelt zijn visie op zakelijk succes: dream big or go home!

Wat zijn voor jou doorslaggevende factoren om te investeren in een start-up?

“De mensen! Gepassioneerde mensen zijn de grootste troef van een onderneming. Ze willen alles weten over hun product en de markt waarin ze actief zijn. Ze zijn in staat om zich in te leven in de problemen en behoeftes van klanten. Als kandidaten komen pitchen, wil ik die passie zien. Het is geen garantie op succes, maar wel een noodzakelijke voorwaarde. Meestal weet ik na vijf minuten of het goed zit.”

“Daarnaast kijk ik naar de market size. Een groot bedrijf in een kleine markt, dat is minder interessant dan een klein bedrijf dat actief is in een grote markt. Ondernemingen met een wereldwijde afzetmarkt groeien altijd sneller. Daarom is internationaliseren zo belangrijk. Combineer dat met de introductie van een internationaal product op je thuismarkt en je slaat twee vliegen in één klap. Is de markt beperkt, heeft ze geen geld of hangt ze af van onvoorspelbare financiering zoals staatssubsidies, dan investeer ik niet.”

Hoe maak je op enkele jaren van een start-up een unicorn – een bedrijf dat 1 miljard dollar waard is?

“Tijdsreductie speelt een cruciale rol. Dankzij ervaring groei je sneller. Zweden kent veel meer unicorns dan wij omdat er meer second generation entrepreneurs zijn. Mensen die het traject van ondernemerschap al eens doorlopen hebben en de problemen kennen. Ze hebben geleerd uit hun fouten. Wanneer zij opnieuw een bedrijf beginnen, doen ze dat sneller en efficiënter dan een onervaren concurrent.”

“Met een buy-and-buildstrategie is het haalbaar om in vijf tot tien jaar tijd een unicorn-status te bereiken. Start met een kleine overname, die je toegang geeft tot de internationale markt. Integreer dat vervolgens in je bestaand businessmodel. Heb je geen ervaring? Werk dan met een geoefend managementteam. Bedrijven zijn geneigd om te investeren in jonge mensen – dat begrijp ik, want je moet hen kansen geven. Maar als je een revolutionair idee hebt, biedt een team met ervaring betere vooruitzichten. Om dezelfde reden zeg ik ook: ondernemers pieken op hun 45ste.”

Verrast het jou dat het aantal nieuwe unicorns in België beperkt blijft?

“Succesvolle Belgische ondernemers willen tonen dat alles wat ze aanraken, verandert in goud. Om dat te bewijzen, springen ze van de ene sector naar de andere. Zo verkwanselen ze hun voorsprong als second generation entrepreneur. Ze moeten telkens opnieuw van nul beginnen. Ik zal als techondernemer bijvoorbeeld nooit een farmaceutisch bedrijf opstarten.”

“België kent een ontwikkelingsachterstand. In Zweden had je technologiebedrijven zoals Nokia en Ericsson. Mensen uit die sector zijn nadien gestart met een spin-off of hebben hun bedrijfservaring omgezet in een eigen onderneming. Die dynamiek komt in België nu pas van de grond, maar de vooruitzichten zijn bemoedigend.”

Hoe kunnen Belgische start-ups hun slaagkansen vergroten?

“Toen ik Clear2Pay in 2014 verkocht, zeiden veel mensen: goed gedaan maar je hebt geluk gehad. Met SmartFin bewijs ik dat we een systematiek hanteren, die de kansen op succes vergroot. Kijk naar de lijst van Belgische scale-ups van de voorbije vijf jaar. Ofwel hebben wij ze opgezet, ofwel waren wij bestuurder, of waren wij op een andere manier betrokken. Je kunt niet elke keer geluk hebben (lacht). De belangrijkste inzichten heb ik gedeeld in mijn boek 50 lessen voor ondernemers.”

“Ik merk dat alle start-ups en scale-ups worstelen met dezelfde vragen. Welke ERP-software moet je kiezen, moet je transfer pricing doen, is er nood aan een salescommissieplan, wie geef je aandelenopties … De meeste bedrijven verliezen kostbare tijd in de zoektocht naar antwoorden. Waarom geeft de overheid geen standaardwerk uit met dat soort informatie? Zo’n praktisch advies is even belangrijk als internationale financiering.”

“De overheid zou ook meer moeten doen om groeisystemen te institutionaliseren. Vandaag geeft ze subsidies aan ontelbare organisaties, die het budget verdelen over een waaier van businessinitiatieven. Met die middelen zou je beter enkele bedrijven met groeipotentieel intensief begeleiden tot ze de status van unicorn hebben bereikt.”

Wat kunnen start-ups en traditionele ondernemingen van elkaar leren?

“In de jaren ‘90 vervingen traditionele bedrijven hun ondernemersprofielen door managers. Achteraf gezien was dat een kapitale fout: je hebt in een bedrijf ook ondernemers nodig. Zij komen met creatieve ideeën en brengen innovatie tot stand. Dat doen managers minder. Zij zijn voornamelijk bezig met structuren en procedures. Soms heb je net chaos nodig om vernieuwing te creëren.”

“Wanneer een start-up groeit, heb je meer nood aan managers. Veel ondernemers denken onterecht dat ze managers zijn. De moeilijkheid in een scale-up is het transitieproces: ondernemers vervangen door managers zonder het ondernemerschap te verliezen. Hoe groot of succesvol je ook bent, creativiteit is altijd de groeimotor van een bedrijf.”

EXPO
‘SPACE – The Human Quest’ 23 april – 30 juni 2022 in Antwerp Expo https://www.xpospace.be/

LEESTIP
Jürgen Ingels – ‘50 lessen voor ondernemers’ (Lannoo)